باشگاه کتاب

فلسفه اسلامی به چه کار ما می‌آید؟

جمعه, ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۵، ۱۱:۲۸ ق.ظ

آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید که فلسفه اسلامی به چه کار ما می‌آید؟ یا پرسیده‌اید که چرا عمدتاً فلسفه غرب را بیشتر از فلسفه اسلامی می‌پسندیم؟ آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا هایدگر و کانت و هگل برایمان جذابیت بیشتری از سهروردی و فارابی و ملاصدرا دارند؟ آیا بحث پسند و جذابیت در میان است و فقط سلیقه‌یمان چنین ایجاب می‌کند؟ آیا خواندن شفا و اسفار و شواهد هم برای شما دشوار است؟ چرا ارتباطی با این متون بر قرار نمی‌کنیم؟ آیا مشکلمان صرفاً همین واژگان و اصطلاحات نامانوس است و اینکه «وجود» و «موجود» و «ماهیت» و «اصالت» و «اعتباریت» جایی در دایره لغات امروز ما ندارد؟ آیا بحث دشواری ادبی متون و صعب الوصول بودن واژه‌هاست؟ آیا چنین نیست که از خواندن متون فلسفی غربی حس بهتری پیدا می‌کنیم؟ نه! منظورم لذت بیشتر بردن از متن نیست. انکار نمی‌کنم که عده‌ای فلسفه می‌خوانند که لذت ببرند اما آیا واقعاً راه‌ دیگری، و بهتری، برای لذت بردن نیست؟! مطمئناً راه‌های دیگری برای لذت بردن وجود دارد که مدام اصول و ساختار و چارچوبهای عقلی و اعتقادی آدم را به چالش نکشند. پس آن حس خوبی که از خواندن فلسفه غرب می‌یابیم از کجاست؟ آیا چنین نیست که دوای دردهایمان را در آن دیده‌اید و لا اقل امید بیشتری در آن یافته‌ایم؟ آیا اگر درمانی هم نبوده، که ظاهراً نبوده، صحبت از درد، خود مسکنی بر درد نیست؟ پس به نظر میرسد که فلسفه باید بتواند کاری برای ما انجام دهد، حتی شده در حد تسکین! 

حال بگذارید دوباره بپرسیم. فلسفه اسلامی به چه کار ما می‌آید؟ آیا فلسفه اسلامی زنجیره‌ای از واژگان متروک و مطرود انتزاعی است که دردی از ما دوا نمی‌کند؟ آیا فلسفه اسلامی که پسوند اسلامیت را یدک می‌کشد و مدعیانش در مبانی عقلی و نقلی به ما نزدیک‌ترند حتی شایسته تسکین آلام ما هم نیست؟ اندکی تامل کنیم. حقیقتاً اگر فلسفه اسلامی می‌توانسته چنین کند و ما از آن غافل بوده‌ایم بسیار متضرر شده‌ایم. 
بد نیست کمی هم فکر کنیم به مدعیاتی که حاکی از توانایی بالقوه فلسفه اسلامی بر درمان دردهای آدم و عالم است، مدعیاتی که در این هجمه آرا و تفکرات غربی توان برآمدن ندارند. ما در جمعی دوستانه و کوچک برای جلوگیری از این خسران احتمالی قصد کرده‌ایم کتاب درآمدی بر نظام حکمت صدرایی را به جمع‌خوانی و مباحثه بگذاریم، و در این راه به امید خدا هر دو هفته یکبار از محضر دوست و استاد گرامی خانم دکتر شهیدی استفاده خواهیم برد.

 
این کتاب که تألیف عبدالرسول عبودیت است در سه جلد تدوین شده؛ جلد اول هستی‌شناسی و جهان‌شناسی، جلد دوم معرفت‌شناسی و خداشناسی، و جلد سوم انسان‌شناسی. فعلاً با جلد یک آغاز می‌کنیم. اگر رفیق گرمابه و گلستان هم شدیم ادامه می‌دهیم.

جلسه نخست یکشنبه 19 اردی‌بهشت ماه 1395 ساعت 16:30 خانه اشراق
در این جلسه بر سر زمان جلسات و زمان‌بندی مطالعه فصول کتاب، متناسب با فرصت و سطح علمی شرکت کنندگان تصمیم‌گیری خواهیم کرد اما عجالتاً پیشگفتار را مطالعه بفرمایید  این مدخل هم حدود هفتاد صفحه است بخشی از آن زندگی نامه صدرا و آثار و متأثرانش است که سریع تمام میشود و بخش دیگر روایتی از حکمت متعالیه و وجه تمایز و توضیح روش خاص آن. اگر با برنامه پیش برویم جلسه بعد که 26 اردی بهشت است و انشاءالله در حضور خانم دکتر شهیدی هستیم وارد بخش اصلی می شویم.

راستی اگر هم در اینکه فلسفه اسلامی به چه کار ما می‌آید با ما مخالف یا موافق یا حتی متفاوتید، بنویسید و بگویید. می‌آییم که بخوانیم و بشنویم. اینجا هم مشخصات و فهرست مطالب جلد اول کتاب و اینجا هم معرفی مختصری از آن آمده است. یاعلی

---

سلسله جلسات اصول فلسفه و روش رئالیسم

استاد : محمد هادی محمودی

---

سلسله جلسات ساختار انقلاب های علمی

استاد علیرضا شفاه